«Υπάρχουν κυνηγοί φαντασμάτων στην Αθήνα;». Αν υπάρχουν στην Αθήνα ιστορίες όπως αυτές για τη Δούκισσα της Πλακεντίας, το Ξενία της Πάρνηθας ή τη Σπηλιά του Νταβέλη, δεν θα υπάρχουν και άνθρωποι που ερευνούν πώς και γιατί μας προέκυψαν οι ιστορίες αυτές; «Κυνηγός φαντασμάτων», επαναλαμβάνει χαμογελώντας την ορολογία μου ένας από αυτούς, ο Γιώργος Αδαμόπουλος. «Όρος κι αυτός! Πιο γραφικός πεθαίνεις».
Κάθε αρχή και δύσκολη;
«Παρακολουθούσα σειρές με παράξενα φαινόμενα, από μικρός» μου λέει ο Θανάσης Αυγίκος, ιδρυτικό μέλος της W Researching, της ομάδας που ασχολείται περισσότερο ενεργά με το ghost hunting στην Αθήνα, και αρθρογράφος στο περιοδικό Φαινόμενα. «Είδα ένα εγκαταλελειμμένο σπίτι σε κάποιες διακοπές στο εξοχικό μας, στην Ερέτρια, και σκέφτηκα γιατί να μην αρχίσω κι εγώ κάτι τέτοιο από τη στιγμή που δεν υπάρχει στην Ελλάδα;».
Η W Researching ιδρύθηκε το καλοκαίρι του 2010, και πριν από λίγο καιρό κυκλοφόρησε μαζί με το περιοδικό Φαινόμενα του Ελεύθερου Τύπου ένα ντοκιμαντέρ με τις έρευνές της στο Ξενία της Πάρνηθας. Τα πέντε μέλη της, από 17 έως 29 ετών, μοιράζονται την ίδια αγάπη και την ίδια περιέργεια για τα παραφυσικά φαινόμενα.
«Τον άνθρωπο πάντα τον έλκει το άγνωστο» λέει ο Γιώργος Αδαμόπουλος, συνεργάτης τόσο της W όσο και της Alpha Research Team του Άλκη Αϊβάζη, μιας από τις πρώτες ομάδες που ασχολήθηκαν ενεργά με το ghost hunting στην Αθήνα (η οποία όμως δεν είναι πια ενεργή) και αρθρογράφος στο περιοδικό Mystery. «Το ghost hunting είναι ουσιαστικά η πρακτική εφαρμογή διάφορων θεωριών, για τις οποίες διάβαζα πάρα πολλά χρόνια. Ξεκίνησα θέλοντας να μάθω κατά πόσο ισχύουν όλα αυτά».
Ο Γιώργος Αδαμόπουλος, συνεργάτης της W Researching και της Alpha Research Team, και αρθρογράφος στο περιοδικό Mystery
Πώς ακριβώς γίνεται ένα κυνήγι φαντασμάτων;
Μην φανταστείτε τραπεζάκια, πίνακες Wicca και κεριά που καίνε στο μισοσκόταδο. Οι ομάδες πηγαίνουν συνήθως σε σπίτια ή άλλους χώρους στους οποίους τις καλούν οι ένοικοι, οι οποίοι έχουν παρατηρήσει ασυνήθιστα φαινόμενα –ή σε χώρους όπως το Ξενία της Πάρνηθας και το Νοσηλευτικό Ίδρυμα Εμπορικού Ναυτικού στα Μελίσσια, τους οποίους οι διηγήσεις θέλουν στοιχειωμένους. Ο εξοπλισμός είναι κατά βάση ηλεκτρονικός: αποτελείται από κάμερες, σταθερές και στο χέρι, ψηφιακά κασσετοφωνάκια, τα οποία έχουν τη δυνατότητα να καταγράψουν ήχους που δεν πιάνει το ανθρώπινο αυτί, συσκευές που μετρούν τα ηλεκτρομαγνητικά πεδία (και οι οποίες λέγονται EMF), ψηφιακά θερμόμετρα και ενίοτε ράβδους όπως εκείνες που χρησιμοποιούσαν οι ραβδοσκόποι.
«Πριν πάμε να ερευνήσουμε ένα χώρο θα ψάξουμε τη βιβλιογραφία για να μάθουμε την ιστορία του» εξηγεί ο Θανάσης, που είναι ο μικρότερος της παρέας, μόλις 17 χρονών. «Αν είναι ένα σπίτι που απλά το εγκατέλειψαν, δεν έχει κανένα νόημα να πάμε. Αν είναι ένα σπίτι στο οποίο έχει συμβεί κάποιος θάνατος, κάποια βίαιη πράξη, δολοφονία ή κάτι τέτοιο, είναι μέρος όπου έχει υπάρξει πόνος. Σύμφωνα με τις θεωρίες περί πνευμάτων, όπου υπάρχει πόνος αποτυπώνεται μια ενέργεια στον χώρο. Αυτή την ενέργεια προσπαθούμε να καταγράψουμε. Δεν είναι, δηλαδή, ότι θα πάμε, θα ανοίξουμε μια κάμερα, και θα εμφανιστεί μπροστά μας το φάντασμα. Αυτά γίνονται μόνο στις ταινίες. Ενέργεια μπορεί να είναι, για παράδειγμα, ένας θόρυβος».
«Τα ονομάζουμε φαντάσματα γιατί έτσι έχει συνηθίσει να τα λέει ο κόσμος» προσθέτει ο Αντώνης Σκαραμαγκάς, μέλος επίσης της W Researching. «Φάντασμα μπορεί να είναι οτιδήποτε: ενέργεια, πνεύμα, ή φαινόμενο poltergeist για παράδειγμα».
Ο Θανάσης Αυγίκος (αριστερά) και ο Αντώνης Σκαραμαγκάς (δεξιά) ιδρυτικά μέλη της ομάδας W Researching
Ιστορίες… έξω από την κρύπτη
«Τα ευρήματα που έχουμε καταγράψει στο Ξενία είναι συγκλονιστικά» ξεκινά τη διήγηση ο Θανάσης, αφού κάνει μια σύντομη παρένθεση για να μου πει ότι το Ξενία ήταν σανατόριο, ήτοι νοσοκομείο για φυματικούς, στις αρχές του 20ου αιώνα, πριν γίνει διαδοχικά ξενοδοχείο, σχολή τουριστικών επαγγελμάτων και τελικά τη δεκαετία του ’80 εγκαταλειφθεί.
«Έχουμε καταγράψει μέρα μια φωνή να λέει «τα χρόνια». Αυτό ονομάζεται EVP, electronic voice phenomenon –δεν το ακούς την ώρα που βρίσκεσαι στον χώρο, αλλά μέσα από την ηχογράφηση, χρησιμοποιώντας ειδικά προγράμματα στον υπολογιστή. Ήταν ιδέα του Γιώργου Ιωαννίδη, ψυχολόγου και αρχισυντάκτη του Περιοδικού Mystery, να βάλουμε το EVP να παίζει στο Ξενία, και να δούμε τι θα γίνει.
»Επιστρέφουμε, λοιπόν, στο Ξενία, πρώτη μέρα τίποτα, δεύτερη μέρα τίποτα. Την τρίτη μέρα ακούσαμε μέσα από το ράδιο μια φωνή. Τρομάξαμε πάρα πολύ. Δεν καταλάβαμε τι είπε. Ακούσαμε όμως μετά την ηχογράφηση σε studio, κι ακούγεται μία φωνή να λέει «εχάθηκαν», να μας συμπληρώνει την φράση».
«Ο θρύλος λέει πως από τον τρίτο όροφο του Ξενία, όταν ήταν ακόμα σανατόριο, έπεσε και σκοτώθηκε ένα παιδάκι –ατύχημα ή αυτοκτονία, δεν ξέρουμε» λέει ο Γιώργος. «Κατά σύμπτωση, εντός εισαγωγικών, το EVP καταγράφηκε στον τρίτο όροφο, και η φωνή που ακούγεται είναι ξεκάθαρα παιδική».
«Είχαμε πάει να κάνουμε έρευνα στο επίσης εγκαταλελειμμένο σανατόριο της Βυτίνας, το οποίο ιδρύθηκε στις αρχές του 20ου αιώνα από την Άννα Παπαδοπούλου, αδερφή του Παύλου Μελά» ξεκινά μια άλλη διήγηση ο Γιώργος. «Κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου, το εγκαταλελειμμένο πια σανατόριο έχει γίνει καταφύγιο ανταρτών. Είμαστε, λοιπόν, κάποια στιγμή στο μπαλκόνι, εγώ, ο Χρήστος ο Κασταμονίτης που γράφει στο Τρίτο Μάτι, και ο καμεραμάν μας, και ξεκινάμε να λέμε την ιστορία του χώρου. Είναι 3.15 το βράδυ –εμπειρικά εντελώς εγώ θα έλεγα ότι τα εντονότερα φαινόμενα στις έρευνες καταγράφονται μεταξύ 3.00 με 4.00 τα ξημερώματα– και μέχρι στιγμής δεν έχουμε ευρήματα.
»Ξεκινάμε, λοιπόν, να λέμε την ιστορία του χώρου, κι όταν φτάνουμε στον Εμφύλιο ακούγεται ένας θόρυβος, σαν κάτι να έχει πέσει μπροστά στα πόδια μας. Ανάβουμε τους φακούς –γιατί επικρατεί απόλυτο σκοτάδι– κι είναι μια πέτρα. Η πρώτη σκέψη, βέβαια, είναι πως είμαστε σε παλιό κτίριο, και πέφτουν διάφορα. Ξεκινάμε, λοιπόν, από την αρχή, φτάνουμε στον Εμφύλιο, δεύτερη πέτρα. Στο πλάι αυτή την φορά. Ψάχνουμε πάνω, δεν υπάρχει κανείς, από κάτω δεν μας την έχουν πετάξει, αυτοκίνητο αν πλησίαζε στην ερημιά του κόσμου θα φαίνονταν τα φώτα. Ξεκινάμε τρίτη φορά, φτάνουμε πάλι στον Εμφύλιο, κι αυτή τη φορά η πέτρα πέφτει πίσω μας. Αυτό μας τρόμαξε. Αναπόφευκτα σκέφτεσαι ότι αν η πρώτη έπεσε μπροστά σου, η δεύτερη στο πλάι κι η τρίτη πίσω σου, η τέταρτη θα πέσει στο κεφάλι σου. Οπότε δεν συνεχίσαμε».
[Disclaimer: Η παραπάνω παρατήρηση ισχύει και για το βίντεο που ακολουθεί]
«Είχαμε μπει σε ένα εκκλησάκι, τον Άγιο Παντελεήμονα, που είναι εγκαταλελειμμένο πλέον, κοντά στη Σπηλιά του Νταβέλη» διηγείται και πάλι ο Θανάσης. «Εκεί νομίζω ότι το είχαμε παρακάνει λίγο. Θέλαμε πάρα πολύ να βρεθεί κάτι σχετικό, σε σημείο να «προκαλέσουμε» οτιδήποτε υπήρχε εκεί πάρα πολύ. Είχαμε βγάλει όλα τα μηχανήματα, κάναμε ερωτήσεις συνέχεια, λέγαμε δείξε μας ότι είσαι εδώ. Δε λέγαμε να φύγουμε. Κάποια στιγμή αρχίζει να κουνιέται ένα θυμιατήρι. Το πιάνω με το χέρι να το σταματήσω, γυρίζω στον Αντώνη και τον ρωτάω «τι ήταν αυτό» κι εκείνη την στιγμή νιώθω κάτι να με διαπερνά και πέφτω κάτω. Μιλάμε για δυνατό χτύπημα. Αρχίσαμε να τρέχουμε, μας περίμενε έξω αυτοκίνητο και φύγαμε. Το είδαμε μετά στην κάμερα. Την ώρα που πέφτω φαίνεται μια μικρή λάμψη πίσω μου».
Υπάρχουν στ’ αλήθεια φαντάσματα;
«Υπάρχουν καμιά δεκαριά θεωρίες για το τι μπορεί να είναι όλα αυτά που λέμε για λόγους συντομίας φαντάσματα» εξηγεί ο Γιώργος. «Μία από τις πιο ενδιαφέρουσες λέγεται stone tape theory, και σύμφωνα με αυτήν η πέτρα έχει τη δυνατότητα να «κρατήσει» γεγονότα που συνέβησαν και μπορούν να αναπαραχθούν σαν βίντεο στο μέλλον, αν κάποιος πατήσει το play. Τώρα το πώς πατάω το play είναι ένα μεγάλο ερώτημα.
»Αν πας για παράδειγμα σε ένα χώρο που ήταν νοσοκομείο πριν από 20 χρόνια μπορεί να ακούσεις τον ήχο ενός φορείου που τσουλάει στο πάτωμα. Αυτό δεν είναι ένα πνεύμα που έχει πάρει ένα φορείο και το πηγαίνει βόλτα. Είναι απλώς ένας ήχος που έχει καταγραφεί στο παρελθόν και με κάποιο τρόπο ξαναπαίζει στο παρόν. Το ίδιο συμβαίνει και με την Brown Lady, μια από τις διασημότερες φωτογραφίες φαντασμάτων όλων των εποχών. Είναι λίγο αστείο να πιστέψεις ότι υπάρχει στο συγκεκριμένο σπίτι ένα πνεύμα που ανεβοκατεβαίνει τη σκάλα. Γιατί να το κάνει αυτό; Είναι απλώς μια σκηνή του παρελθόντος που έχει καταγραφεί στον χώρο.
» Ένα άλλο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το Γουέμπλεϊ. Υπάρχουν μαρτυρίες ανθρώπων που λένε ότι μπαίνουν στο Γουέμπλεϊ μέρα, όταν είναι άδειο, και ακούν ιαχές φιλάθλων. Στο Γουέμπλεϊ, όμως, δεν υπάρχει τίποτα το παραφυσικό. Η θεωρία των φαντασμάτων λέει ότι υπάρχει πόνος στον χώρο, ότι υπήρξε απότομη αποβολή ενέργειας από κάποιο πρόσωπο, που είτε σκοτώθηκε είτε βασανίστηκε, κάτι άσχημο συνέβη εκεί τέλος πάντων, και γι’ αυτό η ενέργεια έχει μείνει εκεί. Στο Γουέμπλεϊ δεν έχει συμβεί τίποτα άσχημο».
Η ψυχολογία, επίσης, παίζει σίγουρα σημαντικό ρόλο στο πώς εκδηλώνονται, αλλά και στο πώς παρατηρούμε τα παραφυσικά φαινόμενα. «Το poltergeist, που σημαίνει ανήσυχο πνεύμα, είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα» λέει ο Γιώργος. «Αυτό σύμφωνα με τις νεότερες θεωρίες και ψυχολογικές μελέτες δεν είναι ένα πνεύμα που του αρέσει να σπάει πράγματα ή να χτυπάει πόρτες. Είναι μια ασυνείδητη ψυχοκινητική προβολή ενός ανθρώπου, συνήθως έφηβου και συνήθως γυναίκας, που μέσα του υπάρχει μια εσωτερική σύγκρουση. Τα συναισθήματα εκδηλώνονται βιαίως μες στο χώρο, και ξαφνικά βλέπεις να πέφτει κάτι κάτω και να σπάει.
»Σίγουρα υπάρχουν και σπίτια που είναι όντως στοιχειωμένα, αλλά αυτό είναι σπάνιο, θα πρέπει να ψάξεις πολύ για να το βρεις». Και πώς εξηγείται, ή πώς αντιμετωπίζεται αυτή η περίπτωση; προκύπτει μοιραία η ερώτηση. «Κατ’ αρχήν, σίγουρα ghost busters που θα τους φωνάξεις και θα διώξουν το πνεύμα από το σπίτι σου δεν υπάρχουν» απαντά χαμογελώντας. «Μία εξήγηση είναι ότι το πνεύμα θέλει κάτι από σένα, πέρα του να δηλώσει την παρουσία του. Μπορεί, ας πούμε, να έχει μείνει στον χώρο γιατί δεν έχει θαφτεί κανονικά. Μπορεί να θέλει ταφή, ή να θέλει να σου δείξει κάτι που σχετίζεται με τον θάνατό του. Μπορεί να το ενοχλείς εσύ, γιατί το σπίτι σου είναι για παράδειγμα χτισμένο πάνω από το μέρος όπου έχει θαφτεί.
»Υπάρχει και μια άλλη θεωρία, που λέει ότι τα πνεύματα είναι χρονοταξιδιώτες. Καμία θεωρία, όμως, δεν μπορεί να αποδειχθεί. Γι’ αυτό και μ’ αρέσει το θέμα της καταγραφής. Ακόμη, όμως, και να σου δείξω εγώ σε βίντεο το πνεύμα να έρχεται και να σε χαιρετάει, αν δεν θέλεις να το πιστέψεις δεν θα το πιστέψεις». «Το ghost hunting δεν δίνει απαντήσεις», συμφωνεί ο Αντώνης. «Εμείς δεν είμαστε ειδικοί για να δώσουμε απαντήσεις. Αυτό που μας ενδιαφέρει είναι να καταγράφουμε το γεγονός, ότι υπάρχει κάποια ενέργεια σε αυτούς τους χώρους. Τώρα το τι ακριβώς είναι αυτό, μπορεί ο καθένας να το δει και να βγάλει τα δικά του συμπεράσματα».
Η τηλεόραση, η κρίση και το ghost hunting
«Το 2010 η Alpha Research είχε κάνει κάποιες συζητήσεις για να ξεκινήσει μια αντίστοιχη σειρά με αυτές του εξωτερικού στην ελληνική τηλεόραση», λέει ο Γιώργος, «οι οποίες όμως δεν ευδοκίμησαν, για διάφορους λόγους: από τη μία η παραγωγή είναι πολύ ακριβή, από τη στιγμή που μιλάμε εξολοκλήρου για εξωτερικά γυρίσματα, και τα κανάλια δεν ήθελαν να ρίξουν λεφτά. Από την άλλη μας έλεγαν τρέλες, ότι θέλουν να το κάνουμε reality, να μαλώνουμε μεταξύ μας, να βάλουμε και 2-3 γκόμενες, να παίρνουμε και διάσημους μαζί… Και τέλος το σημαντικότερο είναι ότι οι τηλεοπτικοί χρόνοι είναι πολύ πιεσμένοι, και λογικό γιατί τα κανάλια θέλουν νούμερα. Εμείς μπορεί να πάμε σε ένα σπίτι και να μη βρούμε τίποτα. Θα σου πει το κανάλι, πώς θα το βγάλω εγώ αυτό; Άρα θα πρέπει να στήσεις, και κανείς μας δεν ήθελε να το κάνει αυτό, γιατί θα ήταν σαν να κοροϊδεύαμε και τον εαυτό μας και τον κόσμο.
»Πιστεύω, όμως, ότι μέσα στην επόμενη δεκαετία θα γίνει μια τέτοια σειρά στην ελληνική τηλεόραση, γιατί πραγματικά πιστεύω ότι θα έπιανε, θα την έβλεπε δηλαδή ακόμα και κόσμος που δεν ασχολείται με τα παραφυσικά φαινόμενα, έστω και από περιέργεια. Και θα είναι κρίμα να δούμε τελικά να γίνεται από ανθρώπους που δεν έχουν επαφή με το αντικείμενο.
»Η κρίση, πάντως, θα μπορούσε να λειτουργήσει θετικά προς αυτήν την κατεύθυνση. Όχι μόνο γιατί είναι μια φτηνή μορφή ψυχαγωγίας, αλλά και γιατί υπάρχουν τόσοι θρύλοι και παραδόσεις στην ελληνική παράδοση, αλλά και αστικοί θρύλοι στις πόλεις, που θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν όπως αξιοποιούνται σε χώρες του εξωτερικού. Η Μεγάλη Βρετανία, ας πούμε, είναι ένα πολύ χαρακτηριστικό παράδειγμα: γίνονται ghost tours, υπάρχει ολόκληρη αγορά που στοχεύει στους τουρίστες που ενδιαφέρονται για τα παραφυσικά φαινόμενα, ξενοδοχεία που προμοτάρονται ως στοιχειωμένα, ακόμα κι αν δεν είναι. Αν έχω χίλιους επισκέπτες τον χρόνο, κι εγώ βγω και πω ότι είδα ένα φάντασμα στο πανδοχείο μου, δεν θα τους κάνω δύο χιλιάδες;»
Θέλω κι εγώ να γίνω κυνηγός φαντασμάτων. Μπορώ;
«Ένα πάρα πολύ σημαντικό θέμα είναι αυτό της ασφάλειας» τονίζει ο Γιώργος όταν τον ρωτάω τι θα συμβούλευε κάποιον που θέλει να ασχοληθεί με το ghost hunting. «Προσωπικά διαφωνώ με το να το κάνει κάποιος ανήλικος –η περίπτωση του Θανάση είναι ειδική περίπτωση. Το ghost hunting έχει πάρα πολλούς κινδύνους, και δεν εννοώ μεταφυσικά πράγματα: το Ξενία, για παράδειγμα, έχει άπειρες τρύπες, καρφιά που εξέχουν, ανοιχτές πόρτες εκεί που κάποτε υπήρχαν ασανσέρ –άσε που με τον επόμενο σεισμό θα πέσει.
»Επίσης, επειδή οι χώροι στους οποίους κινούμαστε είναι κατά 90% εγκαταλελειμμένοι, είναι πολύ πιθανό να υπάρχουν μέσα ναρκομανείς, ψυχασθενείς, περιθωριακά στοιχεία γενικώς, οι οποίοι δεν θα χαρούν πολύ να σε δουν. Ο δεύτερος, λοιπόν, κανόνας είναι ότι δεν πάμε μόνοι μας ποτέ. Ο τρίτος είναι ότι θέλει υπομονή κι επιμονή. Αν πας περιμένοντας να δεις αυτά που βλέπεις στις ταινίες, καλύτερα μην πας. Δεν γίνεται αυτό.
»Όπως και να έχει, υπάρχουν πάρα πολλοί χώροι που ο θρύλος ή οι μαρτυρίες τους θέλουν στοιχειωμένους: τα σπίτια της Δούκισσας της Πλακεντίας, το Νοσηλευτικό Ίδρυμα του Εμπορικού Ναυτικού στα Μελίσσια, η βίλα του Καζούλη στην Κηφισιά, το αρχοντικό του Κοντού στη Λάρισα, το σπίτι στο 263 της οδού Βασιλίσσης Όλγας στη Θεσσαλονίκη, στο οποίο όμως δεν μπορούν να γίνουν έρευνες, γιατί στο ισόγειο υπάρχει μάντρα οικοδομών και η σκάλα που οδηγεί στον πρώτο όροφο ο οποίος υποτίθεται πως είναι στοιχειωμένος έχει καταρρεύσει. Αυτό που θα ήθελα να δω εγώ στον χώρο είναι να δημιουργηθούν περισσότερες ομάδες που θα ασχολούνται σωστά και λαμβάνοντας όλα τα μέτρα ασφαλείας, και το κράτος να το δει λίγο πιο σοβαρά».
Κυνηγώντας φαντάσματα σε μια επιφυλακτική κοινωνία
Πώς αντιμετωπίζει το ghost hunting ο κόσμος μιας χώρας που η αγαπημένη της έκφραση είναι το «αυτά συμβαίνουν μόνο στις ταινίες;». «Εμένα κάποιοι με θεωρούν γραφικό, κάποιοι όχι» μου λέει ο Αντώνης. «Στους πρώτους απαντάω έλα σε κάποια έρευνα να δεις, και μετά θα μου πεις αν είμαι γραφικός. Ένας-δυο φίλοι μας έχουν έρθει και με αυτά που είδαν θέλουν να ξανάρθουν. Μετά δε με ξαναείπαν γραφικό. Εδώ που τα λέμε κι εγώ άρχισα λίγο διστακτικά. Ξεκίνησα γιατί κι εγώ δεν τα πίστευα, είχα την αμφιβολία κι ήθελα να δω αν όντως υπάρχουν. Κι έφτασα στο συμπέρασμα ότι όντως υπάρχουν. Τα έχουμε δει και τα έχουμε καταγράψει».
«Οι δικοί μου φίλοι δεν το θεωρούν περίεργο» λέει ο Θανάσης. «Η νέα γενιά έχει παρακολουθήσει τις σειρές του εξωτερικού, ghost adventures, ghost hunters, και ξέρει ακριβώς περί τίνος πρόκειται. Όταν είσαι σε μια χώρα που το μόνο παραφυσικό που έχεις δει είναι ο Χαρδαβέλας, τότε ναι, θα πεις αυτοί είναι γραφικοί».
«Οι Έλληνες είναι πολύ επιφυλακτικοί, γιατί η ελληνική κοινωνία είναι πάρα πολύ οπισθοδρομική» λέει ο Γιώργος. «Υπάρχει και η θρησκεία, που η επίσημη θέση της είναι ότι αυτά είναι έργα του σατανά, και σου λέει πίστευε και μη ερεύνα, κάνε ένα ευχέλαιο, κι όλα θα πάνε καλά. Έχουμε, επίσης, όλοι μας την τάση να ξορκίζουμε οτιδήποτε δυσάρεστο απορρίπτοντάς το, πράγμα που είναι επίσης μια άμυνα ψυχολογική: δεν το δέχεσαι γιατί αν το δεχτείς πρέπει να δεχτείς επίσης και την πιθανότητα να συμβεί σε εσένα.
»Μιλάμε σίγουρα για έναν χώρο που βρίσκεται στα άκρα της επιστήμης. Το ότι η επιστήμη δεν έχει ασχοληθεί μαζί του δε σημαίνει ότι δεν είναι επιστημονικός. Από την άλλη, δεν μπορούμε να συζητήσουμε για το αν η παραψυχολογία είναι επιστήμη όταν υπάρχουν άνθρωποι που δεν αναγνωρίζουν ούτε την ψυχολογία ως επιστήμη. Στα πανεπιστήμια του εξωτερικού υπάρχουν έδρες παραψυχολογίας. Αυτό που προσπαθούμε να κάνουμε είναι να προσεγγίσουμε τον χώρο με όσο πιο επιστημονικό τρόπο γίνεται, βασιζόμενοι στην παρατήρηση, το πείραμα και την επανάληψη».
της Ηρώς Κουνάδη από το in2life.gr
Σχετικά Άρθρα
★ Θέλεις να μάθεις πως θα εξελιχθούν τα αισθηματικά σου;
★ Υπάρχει τρίτο πρόσωπο στην σχέση σου ή θέλεις άμεσα επανασύνδεση;
★ Σε απασχολούν ερωτήματα αναπάντητα ή θέλεις να γνωρίζεις τι έρχεται στα επαγγελματικά σου;
Μίλησε κάθε στιγμή της ημέρας στη ΝΕΑ Γραμμή Αστρολογικών Προβλέψεων και θα λυθούν όλες σου οι απορίες!
Κάλεσε ΤΩΡΑ στο 8758758080 με χρέωση από Σταθερό 0,79 €/1'* και από Κινητό 0,82 €/1'*
ή στο 9011404142 με χρέωση από Σταθερό 1,56€/1’* και από Κινητό 1,74€/1’*.
* Με Φ.Π.Α. και Tέλος Σταθερής ή Κινητής Τηλ/νιας όπου ισχύει.
Οι προβλέψεις απηχούν προσωπικές απόψεις. Η υπηρεσία απευθύνεται σε ενηλίκους.
Για υποδείξεις παράπονα 2142148020 mediatel Τ.Κ. 11524 Λ. Κηφισίας 125- 127 Αθήνα
